Καρναβάλι

Ήρταν τζιαι τα καρναβάλια............
Καταλαμβαίνω να μεν είσαι πολλά της φάσης του καρναβαλιού, φακκά σου η πολυκοσμία, η ταλαιπωρία στον δρόμο και άλλους παραδρόμους, λογικό, πού να τραβάς το κοπελούι σου με ούλλα τα ππουρτού του για να πάτε να δεί κάμποσους πελλούς ντυμένους ό,τι να'ναι, να διασχύζουν τες κεντρικές λεωφόρους της λεμέσιας πόλης. Δέχομαί το, σέβουμαί το. Ή μπορεί να μεν έshιεις αθκιάσην φέτος, όπως εμένα, τζιαι ούτε εννα ντυθείς τίποτε, ούτε εννα παρελάσεις, ούτε εννα ταράξεις που τον καναπέ σου. Κατανοώ το, έshιει ζώα που κουράζονται τζιαι παραδίδουν πνεύμα, εν μέρες ξεκούρασης...... Δέχουμαι επίσης να μεν γουστάρεις καρναβάλι γενικά, μάσκες και λοιπά και να απέχεις απ'όλα, δέχουμαί το, πάω σε θέμας για την "παραξενιά" σου τζιαι την ειλικρίνιάν σου! Αρέσκουν μου έτσι ανθρώποι. Εν γουστάρουν, απέχουν.

Να μου λαλείς εν πάω στο "χωρκαθκιόν" της Λεμεσού τζιαι να μου το παίζεις υπεράνω, προσπαθώντας να κρύψεις τη μιζέρια σου τζιαι τα υπαρξιακά σου complex, εν το δέχουμαι βλάκα Κυπραίε. Ούτε να ρωτάς ειρωνικά: " Τί είναι το καρναβάλι δηλαδή;"  Κάτσε θκιάβασε, ρώτα τη στετέ σου, να μαθεις τες παραδόσεις σου!

Οι Αποκριές στην Κύπρο λεβέντη μου,  λέγονται "Σήκωσες". Αρχίζουν από την Κυριακή της Απόκρεω, που λέγονται και "Σήκωσες της Κρεατινής" και διαρκούν μια βδομάδα, μέχρι την επόμενη Κυριακή, τις "Σήκωσες της Τυρινής".  Πριν από την Κυριακή της Απόκρεω έχουμε την "Τσικνοπέφτη", γιατί ως έχει η παράδοση, ψήνουμε κρέατα και αναδίεται από τις καπνοδόχους των σπιτιών μας η "τσίκνα" από τα κρέατα που ψήνονται. Το Σάββατο που ακολουθεί, λέγεται πρώτο Ψυχοσάββατο. Λέγεται έτσι, γιατί είναι αφιερωμένο στις ψυχές των πεθαμένων. Κατά τους εσπερινούς συνηθίζεται να παίρνει η στετέ σου στην εκκλησία κόλλυβα "για να μακαριστούν οι πεθαμένοι", στην Ελλάδα έχουν και άλλα έθιμα, κυρίως στα χωριά και στα νησιά. Μετά από το ξεφάντωμα της πρώτης Σήκωσης, άνου πάνω το κρέας που το τραπέζι και ξεκινά η Εβδομάδα της Τυροφάγου, κατά την οποία οι "πιστοί", απέχουν από την κατανάλωση κρέατος. Λαλεί τζιαι το τραούδιν, αν το άκουσες ποττέ σου: "Εφύασιν οι Σήκωσες τζι'ήρταν οι Τυρινάες"..... Την Κυριακή της Τυρινοσήκωσης, σηκώνονται από το τραπέζι και τα γαλακτοκομικά,  για να αρχίζει από την επομένη, μέρα της Καθαράς Δευτέρας (που κάμνουμεν σούβλα οι μισοί Κυπραίοι, πετούμε τζιαι χαρταετούς στα λειβάδια πέρα......), η νηστεία της Σαρακοστής ή του "Σαρανταήμερου", που τελειώνει τα μεσάνυχτα του Μεγάλου Σαββάτου (την ημέρα που τρώεις μαγειρίτσα ή αυκολέμονην τζιαι μετά πάεις "κάτω"),  με το άκουσμα του «Καλού Λόγου».

Έτσι αγαπητέ μου, ούλλην την εφτομάν της Απόκρεω, ο κόσμος στην Κύπρο, εshιαίρετουν με την ψυshιήν του, εγλεντούσεν, εδιασκέδαζεν, εξίαννεν τα βάσανα τζιαι τους πόνους του. Ήταν μια περίοδος ξεκούρασης που την καθημερινή δύσκολη ζωή, που εμείς εν εζήσαμεν. Κάθε περιοχή είshιεν τζιαι τα έθιμα τζιαι τα παναύρκα της, με τα οποία ο κόσμος εδιασκέδαζεν. (Έθιμα Πάφου, Μεσαορίας, Μόρφου, Κυθρέας κλπ). Σε ούλλην την Κύπρο, επικρατούσεν που πολλά χρόνια πριν, το έθιμο να μασκαρεύκεται ο κόσμος (βλέπεις είχαμεν επιδράσεις που Βενετούς τζιαι λοιπές ράτσες που επεράσαν που πάνω μας κατά διαστήματα) τζιαι εκτυπούσαν τες πόρτες φίλων τζιαι συγγενών τζιαι εκάμναν χάζια! Έπρεπεν να σε τραττάρουν τζιαι να σε αναγνωρίσουν. Τζιαι εμασκαρεύκουνταν με ό,τι εβρίσκαν, πι χι δεν εδιούσαν 50ε για να πιαν κουστούμι τζιαι να παρελάσουν τζιαι σκοπό είχαν να κάμουν τον άλλον να γελάσει, πειράζοντάς τον. Πιστευόταν ότι οι μεταμφιεσμένοι, οι "μάσκες", ήταν φορείς ευτυχίας, γι’αυτό και στα πιο παλιά χρόνια κάθε σπίτι άνοιγε τις πόρτες του στις μικρές ομάδες των μεταμφιεσμένων που περιφέρονταν στους δρόμους, για να φέρουν ευτυχία στους ιδιοκτήτες. Με την πάροδο των χρόνων, άρχισαν να διοργανώνονται μεγάλα παναύρκα, οι δημόσιοι χοροί, χοροεσπερίδες και αργότερα πάρτι σε νυχτερινά κέντρα ή σαλόνια σπιτιών. 

Στον ελληνικό και κυπριακό χώρο, το Καρναβάλι αποσπάστηκε από τις γιορτές του καινούριου χρόνου (ο καινούριος  χρόνος από την Άνοιξη μεταφέρθηκε τον Ιανουάριο) και συνδέθηκε με τις Αποκριές. Και όπως ήταν φυσικό, το κυπριακό και ελλαδικό Καρναβάλι επηρεάστηκαν, σε μεγάλο βαθμό, από ευρωπαϊκές συνήθειες όπως είναι οι καρναβαλίστικες παρελάσεις, οι χοροί των μεταμφιεσμένων κτλ. που ωστόσο έχουν προσαρμοστεί στα δεδομένα μας. Εν έχουμε φτερωτές λατίνες τιτσιρόκωλες να λικνίζουνται πάνω στα άρματα, σε ρυθμούς σάμπα enchante, ούτε το σπίτι των οργίων που πας με τη μάσκα σου, γαμιέσαι δεξιά τζιαι αριστερά με αγνώστους τζιαι μετά πάεις έσσω σου *.  Έχουμε κανταδόρους, μουστακαλλίες, σκεμπούες τζιαι καλοφωνάριες! Έχουμεν κόσμο που μεταμφιέζεται ό,τι να'ναι. Όπως εμένα: πέρυσι εντύθηκα Τουρκόσπορος! Έχουμε ππάρκια, χωρίς ούζα, αλλά χορεύκουμε, πίνουμε, τρώμεν, διασκεδάζουμε. Έχουμε παρέλαση στην Αγλαντζιάν τζιαι στη Λεμεσό, που κάτι καλό θα δεις τζιαι σύ να γλυκανθείς ή έστω να γελάσεις λλίον.  Στην Κύπρο καρναβαλίστικες εκδηλώσεις γίνονται σχεδόν παντού, όμως η πόλη της Λεμεσού είναι εκείνη που κρατά τα σκήπτρα των εορταστικών εκδηλώσεων, με μεγάλες καρναβαλίστικες παρελάσεις (για μικρούς και μεγάλους) και ξέφρενους ρυθμούς, με καρναβαλίστικους χορούς τζιαι ππάρκια μέρα-νύχτα. Έτσι, έχουμε τη Λεμεσό τζιαι τούτα που έχουμε, διασκεδάζουμε, περνούμε καλά, γελούμεν, πειράζουμεν, γνωρίζουμεν κόσμο. Δεν είμαστε Ρίο, ούτε Βενετία, δεν είμαστε καν Πάτρα, είμαστε Κύπρος και είμαστε Λεμεσός! Τωρά που εμορφώθηκες νάκκον, σκάσε τζιαι πέρνα καλά ή απλά ΣΚΑΣΕ και μην μας τα φουσκώνεις!

Μην ξεχνάς: η ζωή είναι μικρή, για να είναι θλιβερή μωρό μου. Η ζωή είναι και μεγάλη, είναι ένα  καρναβάλι, ζείσε την τρελλά! 




* Βλέπε Ρίο Ντε Τζανέιρο και Πάτρα αντίστοιχα. " Το σπίτι των οργίων" υπήρχε στην Πάτρα, εις μνήμη αρχαίας ελληνικής Διονυσιακής και ρωμαϊκής παράδοσης.